Ik werk in het:
Basisonderwijs
Saskia van Caem is directeur van de Admiraal de Ruyterschool in Amsterdam.
Mijn loopbaan begon zo’n dertig jaar geleden, binnen mijn huidige bestuur ASKO. Ik ben gestart in Westerpark als juf en dat heb ik tien jaar gedaan. Daarna ben ik intern begeleider, bouwcoördinator en adjunct-directeur geworden en uiteindelijk directeur. Mijn huidige school heeft een superdiverse populatie: we hebben kinderen van hoog- en laagopgeleide ouders, kinderen met expatouders en kinderen die gevlucht zijn uit hun geboorteland.
Passie
Vanaf mijn twaalfde wilde ik juf worden, dat was echt mijn droom. Als ik kijk naar collega’s dan zie ik diezelfde drijfveer. Ik denk dat het ongelofelijk belangrijk is dat je die passie blijft voelen als je in het onderwijs werkt. Vooral omdat het beroep van leerkracht heel complex is: veel vergaderen, veel overleggen, leuke én vervelende oudergesprekken. Er komt zoveel bij kijken.
Leerkrachten moeten gewoon lekker met elkaar kunnen werken binnen een team. Onnodige ballast, zoals beleidsplannen schrijven, dat is mijn taak. Die verdeling komt direct ten goede aan de kinderen, want niets is vervelender dan een juf of meester die gespannen of verbitterd voor de klas staat.
"We zijn echt een lerende organisatie waar ontwikkeling belangrijk is. Ik weet waar iedereen mee bezig is en waarin zij zich verder willen bekwamen."
Ambities
Om nieuwsgierigheid en ontwikkeling te stimuleren hebben we op onze school rondom bepaalde methodes professionele leergemeenschappen ingericht. Je kunt daar als leerkracht aan deelnemen en het is ook verwerkt in het taakbeleid. Zo stimuleren we dat mensen zich verdiepen en nieuwe kennis tot zich nemen.
Een gesprek over wat je ambities zijn, wordt hierdoor heel normaal. Hoe sta je in je vak, hoe is het gesteld met je welbevinden, wat zijn je nieuwe stappen, hoe ziet de lange termijn eruit? We zijn echt een lerende organisatie waar ontwikkeling belangrijk is. Ik weet waar iedereen mee bezig is en waarin zij zich verder willen bekwamen. We voeren daar continu gesprekken over, ook in de wandelgangen. En als ik een interessante workshop of masterclass zie, attendeer ik mensen daarop. Tegelijkertijd is ontwikkeling een structureel onderwerp van gesprek in de gesprekscyclus. Elk jaar is er een uitgebreid functioneringsgesprek, waarin naast de standaard onderwerpen ontwikkeling en toekomst het allerbelangrijkste zijn.
Opleidingsschool
De Admiraal de Ruyterschool is nu tien jaar aangesloten bij ASKO, een groot bestuur met dertig scholen in Amsterdam en omstreken. Onze school heeft een onderzoekende cultuur, omdat we een academische opleidingsschool zijn. We werken samen met de HvA en de universitaire pabo van de UvA. Dat heeft echt een meerwaarde. Nieuwe studenten nemen verse kennis mee de school in.
Coach
De komst van de studenten heeft ervoor gezorgd dat we niet alleen hen, maar ook ons andere personeel verder willen opleiden. Ik vind het heel belangrijk dat je als leerkracht blijft ontwikkelen, voor de klas of daarbuiten. Dat je niet stil komt te staan. Je kunt op onze school altijd sparren over je ontwikkeling, twijfels of loopbaanperspectieven. Zo is het heel gebruikelijk dat je regelmatig met een externe coach praat. Niet omdat het slecht met je gaat, maar juist om gaandeweg de rit eens te sparren. Ook nieuwe leerkrachten krijgen een maatje, naast collega’s die hen wegwijs maken in bepaalde methodieken of methodes. Je kunt gewoon niet zonder.
Uitvliegen
Op onze school zijn meerdere voorbeelden van leerkrachten die verder studeren. Zo werkt hier iemand die orthopedagoog is en ook leerkracht. Zij wil vast op een bepaald moment bovenschools gaan werken, en daar geef ik haar dan de ruimte voor. Dat mensen uitvliegen moet je op de koop toe nemen als je ontwikkeling belangrijk vindt. Ook al is er een lerarentekort.
Als een leerkracht op onze school niet meer zo tevreden voor de klas staat en bijvoorbeeld les wil geven aan groepjes kinderen die meer aankunnen, of hoogbegaafden, dan ga ik natuurlijk het gesprek aan. Als ik dat niet zou doen, raakt zo’n leerkracht gefrustreerd en vertrekt hij misschien. Het gaat om het afwegen van verschillende belangen: het organisatiebelang en het persoonlijk belang. Dat is wikken en wegen en ik zoek voortdurend de balans.
"Uiteindelijk levert investeren in ontwikkeling veel meer op. Als je als leerkracht in je kracht staat en je volop ontwikkelt, dan word je daar blij van."
Investeren
Ik kan mij wel voorstellen dat niet iedere schoolleider extra’s zoals professionele leergemeenschappen wil optuigen. Het schoolleiderschap is druk en je moet vaak dingen ad hoc regelen. Toch is dat niet waar ik in geloof. Uiteindelijk levert investeren in ontwikkeling veel meer op. Als je als leerkracht in je kracht staat en je volop ontwikkelt, dan word je daar blij van. En dat komt weer ten goede aan de kinderen. Als je de weg neemt die wij hier met elkaar bewandelen, dan zet je een school neer waar alles draait om kwaliteit van onderwijs.”